CZAS PRZESZŁY ZŁOŻONY |
|
PERFEKT — czas przeszły, służy do wyrażania czynności już zakończonych, opisu zdarzeń, które miały miejsce w przeszłości. Jest charakterystyczny dla wypowiedzi ustnych. Czas przeszły Perfekt jest czasem złożonym tzn. tworzy się go za pomocą czasownika posiłkowego i imiesłowu czasu przeszłego. CZASOWNIK POSIŁKOWY + IMIESŁÓW CZASU PRZESZŁEGO (haben lub sein) Czasownik posiłkowy odmienia się przez osoby. Imiesłów czasu przeszłego nie odmienia się i występuje na końcu zdania. Czasownika posiłkowego nie należy tłumaczyć! Czasowniki regularne tworzą imiesłów czasu przeszłego według wzoru: ge + temat czasownika + (e)t Przykład:wohnen — gewohnt – Ich habe dort lange gewohnt (Mieszkałem tam długo) kaufen — gekauft – Ich habe ein Auto gekauft (kupiłam samochód) (analogicznie np. lernen, spielen, hören, rauchen itd.) Czasowniki, których temat kończy się na -t, -d lub grupę spółgłosek otrzymują dodatkowo głoskę -e. Przykład: arbeiten – gearbeitet – Er hat bei Siemens gearbeitet. (analogicznie np.: warten, rechnen) Czasowniki które kończą się na -iren tworzą imiesłów czasu przeszłego wg. wzoru: temat czasownika + t imiesłów nie otrzymuje przedrostka -ge. Przykład: studieren – studiert Anna hat in Krakau studiert. (fotografieren, protestieren) Czasowniki rozdzielnie złożone tworzą imiesłów czasu przeszłego następująco: einkaufen – eingekauft – Am Samstag haben wir eingekauft. (analogicznie: aufmachen, mitspielen) Czasowniki nierozdzielnie złożone tworzą imiesłów czasu przeszłego bez przedrostka -ge. Są to czasowniki zaczynające się od przedrostków: -be, -emp, -ver, -zer, -ent, -miss, -er Przykład: besuchen – besucht – Am Wochenende habe ich eine Freundin besucht. (analogicznie: erklären, beenden) Czasowniki nieregularne nie tworzą imiesłowu czasu przeszłego wg jednego wzoru. Form czasowników nieregularnych należy nauczyć się na pamięć! Przykłady: gehen — gegangen kommen — gekommen bleiben — geblieben fahren — gefahren beginnen — begonnen Większość czasowników regularnych, wszystkie czasowniki modalne i czasowniki zwrotne oraz czasownik haben tworzą czas przeszły z czasownikiem posiłkowym "haben". Czasowniki oznaczające ruch, kierunek np.: fahren, gehen, laufen oraz takie które oznaczają zmianę stanu np.: aufwachen, frieren, einschlafen i czasownik sein, bleiben, werden tworzą czas przeszły Perfekt z czasownikiem posiłkowym SEIN ! Przykład: Ich bin gestern Abend zu Hause geblieben. (Zostałam wczoraj w domu) Julia ist Ärztin geworden. (Julia została lekarką) Er ist spät aufgewacht. (On obudził się bardzo późno) |